Κινήματα πολιτών: Μόδα ή λύση;

Με αφορμή τα δύο νέα κινήματα πολιτών που εμφανίστηκαν τις τελευταίες μέρες (το "Τελεία και Παύλα" και το "Έδωσα Φακελάκι"), έπιασα τον εαυτό μου να κάθεται να σκέφτεται που ακριβώς αποσκοπούν τέτοιες κινήσεις (όχι ποιος ο λόγος ύπαρξης, αλλά ποιος ο τελικός στόχος) και ποια η (όποια) αποτελεσματικότητά τους.

Φυσικά αυτά τα κινήματα δεν είναι τα μόνα (είχαμε και τους Αγανακτισμένους το καλοκαίρι του 2011 - αλήθεια, τι να κάνουν άραγε σήμερα αυτοί;), ακόμα-ακόμα και την προσπάθεια του Πάγκαλου μέσα από το site "μαζί τα φάγαμε" - και ίσως να υπάρχουν κι άλλα που τώρα ξεχνάω.

Ας αρχίσω από τα αυτονόητα: αν και κάθε ένα από αυτά τα κινήματα είχε φαινομενικά διαφορετική αφετηρία (και εξ ου και διαφορετική δυναμική) πιστεύω πως στην βάση τους υπήρχαν (και υπάρχουν) καλές και αγαθές προθέσεις.

Αρκεί όμως αυτό; Φυσικά και όχι.


Το να συμμετέχεις σε ένα τέτοιο κίνημα, καλυπτόμενος πίσω από την ανωνυμία που αυτό προσφέρει, δεν μπορεί να βοηθήσει να πάει τη χώρα μας μπροστά. Αλλά μήπως προτρέχω; Μήπως δεν είναι αυτός ο τελικός στόχος όλων αυτών των κινημάτων;

Αλλά αν όχι αυτός, δηλαδή μια προσπάθεια να μαζευτούν και να πορευτούν παρέα κάποιοι άνθρωποι που καταλαβαίνουν την ανάγκη αλλαγής πλέυσης και θέλουν να κάνουν κάτι για αυτό, τότε ποιος;

Και εδώ είναι που έγκειται η ένσταση και η διστακτικότητά μου με αυτά τα κινήματα. Αδυνατώ να καταλάβω (και να ταυτιστώ) με τα ιδανικά και τους στόχους τους. Κρυμμένος πίσω από τον όχλο του Συντάγματος ή προστατευμένος από την ανωνυμία που προσφέρει το internet, είναι δύσκολο (αν όχι πρακτικά αδύνατο) να αλλάξεις την ρότα της χώρας, να καταπολεμήσεις την διαφθορά ή να προωθήσεις ουσιαστικά την διαφάνεια.

Σκέψου το κι αλλιώς.

'Ολοι μας γνωρίζουμε υποθέσεις διαφθοράς, οι περισσότεροι από εμάς μάλιστα έχουμε βουτήξει το χέρι στο βάζο με το μέλι (ναι, ναι, μαζί τα φάγαμε), με το να υποστηρίζουμε ένα κίνημα και να βγαίνουμε και να καταγγέλουμε ανώνυμα (πολιτικούς, υποθέσεις διαφθοράς, αδιαφάνειας, φακελάκια) βοηθάμε άραγε ουσιαστικά στην καταπολέμηση όλων αυτών;

Αμφιβάλλω.

Η κουλτούρα ενός λαού δεν αλλάζει έτσι απλά. Πόσω μάλλον όταν πολλοί χρησιμοποιούν αυτά τα κινήματα απλά και μόνο για να δείξουν με το δάχτυλο ότι κάποιος άλλος φταίει (χρόνια αγαπημένη συνήθεια των Ελλήνων: θα φωνάξω δυνατά, θα κατηγορήσω κάποιους άλλους για τα δικά μου δεινά και που ξέρεις, ίσως δεν με φέρει κανείς ενώπιων και των δικών μου ευθυνών). Δεν γίνεται όμως να φταίει πάντοτε κάποιος άλλος. Καλή η δικαιολογία με τους λίγους "βαρβάρους", αλλά δυστυχώς - πλέον - δεν αρκεί.

Είναι όμως η συμμετοχή σε τέτοια κινήματα μια πρώτη αρχή αλλαγής; 'H έστω, μπορεί να γίνει η απαρχή κάτι καινούριου;

Μακάρι. Αλλά είμαι απαισιόδοξος. Sorry.

Δεν απαξιώνω τα κινήματα. Και θέλω να πιστεύω πως θα βγει κάτι καλό από αυτά (και δεν θα έχουν την τύχη των "Αγανακτισμένων"). Αλλά για να γίνει αυτό, πρέπει να αρχίσουμε να κοιτάμε μέσα μας, και όχι προς τα έξω. Ποιος έχει την δύναμη να βγεί επώνυμα και να πει, ναι πήρα φακελάκι; Ποιος έχει τα κότσια να βγεί επώνυμα να πει, ναι έβαλα βύσμα για να μπω στο δημόσιο (και πήρα την θέση κάποιου που διάβαζε και μάζευε μόρια σαν μ....); Ποιος έχει το θάρρος να βγεί να πει επώνυμα, ναι τα κανόνισα με τον γιατρό για να μου βγάλει αναπηρική σύνταξη;

Για μένα, αυτός πρέπει να είναι ο τελικός στόχος. Αυτό θα είναι ένα πρώτο θετικό αποτέλεσμα. Να δούμε όλοι πρώτα πως μπορούμε εμείς να αλλάξουμε και μετά να ζητήσουμε (ή και να απαιτήσουμε) να αλλάξουν οι άλλοι.

Φυσικά, αυτός είναι ο δύσκολος δρόμος. Αλλά έχοντας πλέον δει ως λαός που μας οδήγησε ο εύκολος δρόμος, πότε θα συνειδητοποίησουμε πως τα ωραία είναι στο τέλος του δύσβατου δρόμου;

Στην τελική, ποιος δεν θα ήθελε να ακολουθήσει ένα κίνημα πολιτών από ανθρώπους που βγαίνουν και παραδέχονται τα δικά τους λάθη;;;